Вераб’ёва цешча
Ва ўдовiнага вераб’я цешча памерла ад злосцi. Спачатку ён быў узрадаваўся, што не будзе каму яго поедам есцi, а потым адумаўся. Якая б нi была, а ўсё-такi цешча. I вырашыў ён цешчы багатыя памiнкi справiць. Сабралiся ў яго на акне за налiчнiкам iншыя вераб’i, елi смачных чырвоных рабакоў i розных казюль, пiлi бярозавы квас i мёд з жалудовай шкарлупы. Упiлiся моцна i пачалi бiцца i песнi спяваць.
А тут котка, лёгкая на ўспамiн, села ля налiчнiка, жоўтымi вачыма блiшчыць, не выпускае нiкога. Ды з п’яных вачэй i не пабачыў нiхто. Кажа верабей:
— Эх, i надвор’е, месяц ззяе, цёпла… Каб быў госцем — даўно б дадому пайшоў. Высунуўся адзiн легкадумны маладзенькi верабейчык — i назад, ледзь жывую душу ўратаваў.
А гаспадар куражыцца: «Ды што, ды я яе». Да таго расхрабрыўся, што выскачыў з гняздзечка куляю i паляцеў на котку навальнiцаю.
— Ах ты, даўбня, каб ты счарнела, як галавешка. Прэч!
Вераб’i ўсе адзiн на аднаго падобны…
Котка ад гэтага нацiску разгубiлася, пачала адступаць, а потым пытае:
— Ты, часам, не цешча тутэйшаму вераб’ю?
— Так, — кажа верабей, а сам ужо прахалануў i дрыжыць, як лiст.
— Ох, не зайздрошчу я яму.
Ды ад страху як скочыць у дзядоўнiк. Госцi пайшлi, а верабей замыслiўся.
— Хто зараз за мяне з маiм мяккiм характарам з суседзямi, з ворагамi, з начальствам лаяцца будзе. Няма ў мяне цешчы, няма абаронцы.
I заплакаў.
I цешча iншы раз карыснай бывае.
Аўтограф захоўваецца ў Літаратурным музеі Якуба Коласа, ф. 110 (1952 — 1954 гг.).
Пры жыцці пісьменніка не друкавалася.
Упершыню — у кн.: Караткевіч У. Вясна ўвосень: Казкі / Укладальнік У. І. Карызна. — Мн.: Юнацтва, 2000.
Набор зроблены па тым жа выданні. — С. 74, 75.